GroenLinks heeft in de laatste commissievergadering gepleit voor snelle èn zorgvuldige besluitvorming. De belangen van dit prachtige stuk natuur voor de bewoners, joggers, fietsers èn dus de inwoners van Ouder-Amstel rechtvaardigen dit. GroenLinks heeft een hele serie vragen gesteld over de communicatie met de bewoners van de Ronde Hoep.
In de afgelopen jaren is er veelvuldige communicatie geweest tussen de bewoners van de Ronde Hoep, de gemeente Ouder-Amstel, het waterschap en de provincie. Eén van de inhoudelijke onderwerpen was de ‘Regeling schadevergoeding calamiteitenbergingsgebied de Ronde Hoep’, hierna te noemen ‘de schaderegeling’.
Tijdens de laatste vergadering van de commissie Ruimte op 7 oktober en de informatiebijeenkomst voor raadsleden op 9 november jl. stelde wethouder Den Blanken dat het een “goede schaderegeling” is voor de bewoners. Tijdens de informatiebijeenkomst bracht ik (Mikis de Winter, namens GroenLinks) naar voren dat ik merk dat bewoners, verenigd in Stichting De Ronde Hoep daar anders over denken. In de bijeenkomst werd mij verzocht mijn vragen over de schaderegeling schriftelijk te stellen.
De woorden, maar ook de wijze waarop woorden in deze bijeenkomst werden uitgesproken, wekten bij mij de indruk dat er nog steeds veel emotie op dit dossier zit. Emotie niet alleen bij de bewoners maar ook aan de zijde van de gemeente en het waterschap. Daarom wil ik bij het stellen van deze schriftelijke vragen verder gaan dan alleen de inhoud van de schaderegeling. Ik wil ook vragen stellen op het niveau van de procedure, de interactie en het gevoel. Doorgaans komen schriftelijke uitingen over interactie en gevoel minder goed tot hun recht. Daarom ben ik graag bereid de vragen toe te lichten en van gedachten te wisselen over een effectieve vorm van beantwoording; wellicht ligt een gesprek bij het beantwoorden van sommige vragen meer voor de hand.
Voor een toelichting op de communicatieniveaus: zie het bijgevoegde artikel ‘Niveaus van communiceren in groepen’.
Niveau 4 – gevoel/emotie/intuïtie
De voorzitter van de stichting de Ronde Hoep, Willem Jan Aalders, schrijft in zijn e-mail ‘ondeugdelijke schaderegeling’ op 15 oktober jl.: “Wij begrijpen dan ook niet hoe het mogelijk is dat de wethouder RO tevreden kan zijn met de Schaderegeling Calamiteitenberging De Ronde Hoep (Schaderegeling) zoals vastgesteld door het Waterschap AGV. Over zijn motieven hebben we geen informatie kunnen vinden. Zijn luchtige afwijzing van onze bezwaren werd door belanghebbenden als zeer storend ervaren. (…) Tenslotte willen we nog eens benadrukken dat belanghebbenden (toekomstig getroffenen) de (dreiging van) inundatie van hun polder met grote ongerustheid beleven. Aan hen wordt een last opgelegd ten gunste van de meer dan een miljoen andere mensen in Amstelland (incl Amsterdam). Wij menen dat de bewoners en ondernemers ook daarom aanspraak mogen maken op een rechtvaardige en zorgvuldige behandeling van hun belangen. Daar draagt een schaderegeling als de onderhavige niet toe bij. Zeker niet met het uitzicht op confrontatie met een overheid met een communicatie armoede en procedeer willigheid als het waterschap AGV. Niet bepaald een situatie om luchtigjes de schouders voor op te halen dus, dunkt ons. “
De emotie die hieruit spreekt is wat mij betreft: ongerustheid, niet gehoord voelen, boosheid. Het behoeft weinig intuïtie om aan te voelen dat als dit gevoel niet wordt weggenomen, dat ieder gesprek over de inhoud vervolgens overschaduwd gaat worden door deze emoties.
1. Welke emoties heeft de wethouder RO’ (hierna ‘de wethouder’) zèlf als hij de hierboven aangehaalde woorden leest van de voorzitter van de stichting de Ronde Hoep?
2. Welke emoties en motieven van de inwoners vindt de wethouder aanvaardbaar en welke vindt hij onaanvaardbaar?
3. Welke strategie en concrete activiteiten heeft de wethouder na 15 oktober jl. afgewogen en vervolgens ingezet om in te spelen op alle gevoelens en motieven van de bewoners van de Ronde Hoep?
4. Veel inwoners is opgevallen dat alle formele communicatie over de Ronde Hoep als calamiteitenpolder rijkelijk voorzien is van mitsen, maren, uitweggetjes en taalkundige rookgordijnen. Welk gevoel denkt u dat dit bij de betrokken inwoners oproept en wat gaat de wethouder doen om op dit gevoel in te spelen danwel dit gevoel weg te nemen?
5. Wat valt er volgens de wethouder op dit communicatieniveau nog te verbeteren en welke acties zet hij daarom in gang?
Niveau 3 – Proces/rol/bijdrage/interactie
Vanuit enkele bewoners van de Ronde Hoep vernamen wij zeer recent: “Er zou eindelijk eens goed overleg komen tussen gemeente waterschap en bewoners. Dat is al maanden geleden beloofd maar nog steeds niets!! Naar de schaderegeling ging men nu eens goed kijken maar weer niets gebeurd. Over alternatieven wordt niet eens meer gesproken. De nieuwe wethouder wilde voor ons opkomen maar gaat net als Pieterman hand in hand met Waterschap. Zelfs het amendement wordt aan de kant gegooid met gewoon leugens en gedraai. Wat moeten wij nu nog Ronde Hoepers die gewoon het zo zat zijn en bestuurders zoeken die eens met de vuist op tafel slaan.”
En: “…college zorgde goed voor zichzelf maar bereikte nauwelijks/geen resultaten voor de bewoners. Kwam de gemeente eerst en was er toen geen "ruimte" meer voor de bewoners?”
Vervolgens : “Op 14 juni hadden we een gesprek met Kees den Blanken. Hij zegde toen toe om daar op korte termijn op terug te komen. Tot op heden hebben geen gehoor!”
De juridische rol en financiële mogelijkheden van burgers in een eventueel juridisch geschil rond geleden schade verschilt wezenlijk van de van de gemeente of het waterschap. Het is het gevoel van de inwoners die zichzelf vaak als onmachtig ervaren tegenover de machtige instanties, of dit nu feitelijk zo is, of niet. Daarom heeft de raad het college opgedragen om de inwoners van de Ronde Hoep te helpen om zo min mogelijk problemen te ondervinden bij de aanwijzing van de Ronde Hoep als calamiteitenberging. Hoe deze hulp eruit komt te zien zal met name afhangen van het verloop van de gesprekken tussen de inwoners en het waterschap.
6. Wat is de rol of wat zijn de rollen van de wethouder bij de voornoemde gesprekken en welke belangen spelen daarbij?
7. Het college heeft eerder met succes het belang verdedigd dat de gemeente geen financiële schade mag leiden door eventuele onderwaterzetting van de Ronde Hoep. Voor alle duidelijkheid willen wij weten: staat of stond dit belang op enigerlei wijze de belangen van de inwoners in de weg?
8. Wat vindt de wethouder van de kwetsbaarheid van inwoners die mogelijk door een onderwaterzetting getroffen worden en zo op hoge kosten kunnen worden gejaagd indien zij geen vergoeding ontvangen voor technische en juridische advieskosten (bij het opnemen en waarderen van schade en het uitoefenen van schadeclaims) en wat kan hij doen om hen te helpen?
9. Hoe denkt de wethouder de rechtsongelijkheid van getroffenen tegenover de adviescommissie/waterschap te voorkomen of in goede banen te leiden?
10. Hoeveel gesprekken zijn er na de zomer gevoerd tussen de wethouder en bewoners van de Ronde Hoep en wat is daarin zijn bijdrage?
11. Hoe verloopt tot nu toe de interactie tussen de bewoners en het waterschap?
12. Hoe tevreden zijn de bewoners over de samenwerking en interactie met de wethouder?
13. Wat valt er volgens de wethouder op dit communicatieniveau nog te verbeteren en welke acties zet hij daarom in gang?
Niveau 2 – Regels/procedure
Enkele bewoners schrijven: “Ik kan niet vinden dat de regeling is gepubliceerd en weet dus niet wat de finale tekst is. Wel heb ik het concept waarover destijds door het AB [algemeen bestuur waterschap] is gedebatteerd.”
En “Wordt het vereiste nageleefd dat alle kosten en lasten die het gevolg (kunnen) zijn van aanwijzing, inrichting en (mogelijk) gebruik van de polder de Ronde Hoep voor calamiteitenberging volledig en voor 100% worden vergoed?”
14. Is de definitieve schaderegeling al gepubliceerd en is er al over gecommuniceerd richting de inwoners, zo ja waar en hoe?
15. Gaat de wethouder nog juridisch advies inschakelen om de finale versie van de schaderegeling te toetsen op deugdelijkheid en billijkheid? Dus ook toetsing aan het vereiste dat alle kosten en lasten die het gevolg (kunnen) zijn van aanwijzing, inrichting en (mogelijk) gebruik van de polder de Ronde Hoep voor calamiteitenberging volledig en voor 100% worden vergoed?
16. Is de wethouder bereid om de raad per ommegaande te informeren indien zich belangwekkende gebeurtenissen voordoen op welk niveau van communicatie dan ook?
Niveau 1 – inhoud
De voorzitter van de stichting de Ronde Hoep noemt in zijn e-mail ‘ondeugdelijke schaderegeling’ op 15 oktober jl., namens De Stichting De Ronde Hoep acht punten waarom de schaderegeling niet deugt:
“ - (…) zij is niet in overeenstemming met eerdere toezeggingen door Provincie en Waterschap.
- de Schaderegeling is rommelig en veelal onduidelijk opgebouwd en geformuleerd. Zij laat veel ruimte voor verschillende interpretaties en dus voor juridische geschillen. De relatie tussen de toelichting en de regeling zelve is onduidelijk en geeft aanleiding tot vragen, zoals : heeft eenduidige bewoording in de regeling zelve bijvoorbeeld voorrang boven de bewoordingen van de toelichting?
- de Schaderegeling dekt niet alle kosten en schaden die het gevolg (kunnen) zijn van inrichting en (mogelijk) gebruik van de polder de Ronde Hoep voor calamiteitenberging,
- de vergoeding is niet volledig en 100% dekkend en betreft niet alle schaden en kosten, geen uitgezonderd zoals toegezegd,
- de bewijslast en verdeling (omkering) daarvan is ondeugdelijk geregeld en biedt slechts zeer dubieuze rechtsbescherming aan de belanghebbenden/getroffen, die ook daardoor op procedurele achterstand worden gezet,
- de regeling met betrekking tot actieve en passieve schadeaanvaarding laat ruime onzekerheid bestaan voor de belanghebbenden en hun rechtsopvolgers.
- de adviescommissie is niet onafhankelijk van het Waterschap laat staan onpartijdig. Haar kennis, recht op gratis bijstand en procedurele voorsprong maakt haar eerder bedreigend dan betrouwbaar voor de belanghebbenden/ getroffenen.
- het onthouden aan belanghebbenden/getroffenen van volledige vergoeding van alle kosten van (technische- en juridische) ondersteuning in de voorbereiding van de schadeclaim en de uitoefening daarvan tegenover (de adviescommissie van) het Waterschap en – zo nodig - voor de rechter is niet in overeenstemming met het Burgerlijk Wetboek. Partijen worden mede daardoor ongelijk behandeld. “
17. Voldoet de schaderegeling aan het vereiste "dat alle kosten en lasten die het gevolg (kunnen) zijn van aanwijzing, inrichting en (mogelijk) gebruik van de polder de Ronde Hoep voor calamiteitenberging volledig en voor 100% worden vergoed" ?
18. Als de schaderegeling niet aan dit vereiste voldoet, hoe is het dan mogelijk dat de wethouder meent dat de schaderegeling "goed" is?
19. Welke mogelijkheden ziet de wethouder om de inwoners op de acht door de voorzitter van de stichting de Ronde Hoep genoemde punten tegemoet te komen of uitleg te verschaffen waarom hij er anders over denkt?
20. Hoeveel van deze inhoudelijke punten zijn eerder door de Stichting of door andere inwoners naar voren gebracht en beantwoord door de gemeente?
21. Indien er enkele of vele van deze inhoudelijke punten steeds maar blijven terugkomen in de communicatie: Wat maakt dat dit gebeurt en wat kan de wethouder doen om die oorzaken weg te nemen?